Wędzidełko językowe to niewielka struktura anatomiczna w jamie ustnej, której rola często bywa niedoceniana przez rodziców i specjalistów. Ten cienki fałd błony śluzowej łączy dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej i odgrywa znaczącą rolę w rozwoju niemowlęcia. Właściwa budowa wędzidełka wpływa na karmienie, rozwój mowy oraz prawidłowe funkcjonowanie całej jamy ustnej dziecka.
Budowa i funkcje wędzidełka podjęzykowego
Wędzidełko podjęzykowe stanowi pozostałość embriologiczną, która powstaje w wyniku niedostatecznej apoptozy we wczesnym etapie oddzielania się języka od dna jamy ustnej. Każdy człowiek posiada tę strukturę od urodzenia, jednak jej kształt i długość mogą się znacznie różnić między poszczególnymi osobami.
Fałd ten zbudowany jest z włókien kolagenowych typu I, które nie podlegają rozciąganiu. Można go łatwo zauważyć, gdy dziecko unosi język ku górnemu podniebieniu – wówczas błona napina się i staje się wyraźnie widoczna. U noworodków wędzidełko jest zazwyczaj delikatne i prawie niewidoczne, co pozwala na swobodne poruszanie językiem w każdym kierunku.
Podstawowe zadania wędzidełka
Prawidłowo zbudowane wędzidełko odpowiada za kilka istotnych funkcji w jamie ustnej niemowlęcia. Przede wszystkim umożliwia właściwe ruchy języka, które są niezbędne podczas ssania piersi lub butelki. Język musi móc wykonywać ruchy w przód, w tył oraz na boki, by skutecznie pobierać pokarm.
Struktura ta wpływa również na prawidłowe ułożenie poszczególnych elementów anatomicznych w jamie ustnej. Dzięki odpowiedniej długości i elastyczności wędzidełka język może przyjmować właściwą pozycję spoczynkową, która ma kluczowe znaczenie dla rozwoju twarzoczaszki dziecka. Pozycja języka determinuje bowiem kształtowanie się podniebienia oraz prawidłowy wzrost szczęki.
Wędzidełka wargowe
W jamie ustnej znajdują się również inne rodzaje wędzidełek. Wędzidełka policzka stanowią połączenie między tkankami dziąseł górnej szczęki a wewnętrzną stroną policzków i są ulokowane obustronnie. Wędzidełko wargowe górne znajduje się pod górną wargą, dokładnie między jedynkami, stabilizując przyleganie wnętrza warg do wyrostków zębodołowych.
Prawidłowo rozwinięte wędzidełko umożliwia dziecku dotykanie językiem każdego zakamarka jamy ustnej, co jest niezbędne nie tylko podczas jedzenia, ale również w procesie nauki mowy.
Jak rozpoznać skrócone wędzidełko u niemowlaka?
Krótkie wędzidełko językowe występuje u zaledwie kilku procent noworodków, choć statystyki mogą być zaburzone, gdyż nie wszyscy rodzice potrafią je rozpoznać u swojego dziecka. Problem ten, zwany również ankyloglossją, charakteryzuje się tym, że błona jest grubsza, może sięgać czubka języka lub dolnego dziąsła, znacząco ograniczając zakres ruchów języka.
Objawy podczas karmienia piersią
Najczęściej pierwsze niepokojące sygnały pojawiają się już podczas pierwszych karmień. Niemowlę z krótkim wędzidełkiem ma trudności z prawidłowym uchwyceniem brodawki sutkowej, co objawia się niepkojem dziecka, płaczem i odmawianiem karmienia. Maluch może odrywać się od piersi, mimo że jest głodny, ponieważ picie mleka wymaga od niego znacznego wysiłku.
Dla karmiącej mamy charakterystyczne są obolałe, pogryzione i często krwawiące brodawki sutkowe. Badania opublikowane w czasopiśmie Laryngoscope w 2017 roku wykazały, że aż 68% matek zgłaszało zniekształcone lub spłaszczone brodawki po karmieniu, a 67% odczuwało, że dziecko żuje lub zagryza brodawkę podczas karmienia. Brodawka po zakończeniu ssania może być blada, spłaszczona, a jej szczyt ukośnie zniekształcony.
- trudności z przystawieniem dziecka do piersi występują u 81% przypadków,
- zasypianie malucha podczas prób karmienia dotyczy 73% niemowląt,
- wyślizgiwanie się brodawki podczas karmienia obserwuje się u 60% dzieci,
- słaby przyrost wagi stwierdza się u 32% noworodków ze skróconym wędzidełkiem.
Problemy z karmieniem butelką
Skrócone wędzidełko może utrudniać również karmienie mlekiem modyfikowanym z butelki, choć często bywa ono nieco łatwiejsze dla dziecka. Niemowlę może mieć problem z uchwyceniem różnych rodzajów smoczków, nie potrafi utrzymać smoczka w buzi i często go wypluwa. Podczas karmienia słychać charakterystyczne mlaskanie i cmokanie, a pokarm może cofać się, powodując ulewanie.
Małe lub nieprawidłowe opróżnianie piersi występuje u 60% przypadków, co może prowadzić do zastoju pokarmu u matki. Objawy refluksu lub cofania się pokarmu dotyczą 45% niemowląt, a kolki pojawiają się u 24% dzieci ze skróconym wędzidełkiem.
Wpływ na rozszerzanie diety i rozwój jamy ustnej
Czasami krótkie wędzidełko nie stanowi problemu w pierwszych miesiącach życia, a objawy zaczynają być dostrzegalne dopiero gdy rodzice rozpoczynają rozszerzanie diety dziecka. Ograniczona ruchomość języka uniemożliwia prawidłowy transport pokarmu między zęby trzonowe, co jest niezbędne do wypracowania odpowiedniego odruchu żucia.
Trudności podczas wprowadzania pokarmów stałych
Dziecko ze skróconym wędzidełkiem wypluwa stałe pokarmy, niezależnie od ich konsystencji czy wielkości porcji. Maluch może z radością wkładać do buzi kawałki owoców czy warzyw, ale po chwili jedzenie samoistnie wysuwa się z jego jamy ustnej. Niemowlę nie jest w состоянии rozdrobnić pokarmu dziąsłami i sprawnie go połknąć.
Ten stan określa się mianem wybiórczości pokarmowej. Dziecko może się krztusić, wymiotować lub odmawiać jedzenia o stałej konsystencji. Język wykonujący jedynie ruchy w przód i w tył, bez możliwości poruszania się na boki, nie potrafi wykonywać falistych ruchów koniecznych do połknięcia pokarmu.
Konsekwencje dla rozwoju twarzoczaszki
Prawidłowo ułożony w jamie ustnej język stanowi naturalny szkielet dla podniebienia oraz zgryzu. Nieprawidłowa praca języka może sprawić, że dziecko będzie szukało alternatywnych miejsc artykulacji, na przykład wkładając język między zęby. Zalegający na dnie jamy ustnej język może wypychać żuchwę w przód, co prowadzi do wad zgryzu.
Ograniczenie zakresu ruchów języka blokuje również prawidłowy odpływ śliny, która zbiera się pod językiem i w niektórych przypadkach wypływa na zewnątrz jamy ustnej, powodując ślinotok. Problemy te mogą się nasilać wraz z wiekiem dziecka, jeśli wędzidełko nie zostanie odpowiednio skorygowane.
Jak skrócone wędzidełko wpływa na rozwój mowy?
Zaburzenia rozwoju mowy ujawniają się najpełniej w okolicach 5 i 6 roku życia dziecka. Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe uniemożliwia właściwe wykonywanie ruchów językiem, szczególnie jego pionizacji, która jest niezbędna do prawidłowej artykulacji wielu głosek.
Wady wymowy związane z wędzidełkiem
Wymawianie głosek, które opiera się na kontakcie czubka języka z wałem dziąsłowym, staje się dla dziecka niemożliwe lub bardzo utrudnione. Największy problem pojawia się podczas mówienia głosek wymagających podnoszenia języka, takich jak l, r, t, d, n oraz głosek z szeregu szumiącego sz, ż, cz, dż.
Nieprawidłowa artykulacja najczęściej przybiera postać seplenienia lub rerania, gdzie głoska r zastępowana jest przez l lub j. Około 70% ludzi ma skrócone wędzidełko podjęzykowe, ale u większości z nich jego niedorozwój w nieznacznym stopniu bądź wcale nie ma wpływu na artykulację.
Mało sprawny język ze skróconym wędzidełkiem uniemożliwia prawidłową realizację większości głosek. Pozostałe głoski także mogą brzmieć nieprawidłowo, nieczysto i są realizowane z niewłaściwym miejscem artykulacji. Dziecko ma trudności z wykonywaniem nawet prostych ćwiczeń artykulacyjnych oraz niską świadomość artykulacyjną.
Długofalowe konsekwencje
Zaburzona ruchomość języka ma niekorzystny wpływ na pracę krtani i więzadeł głosowych, a także może prowadzić do nieprawidłowej pracy żuchwy i w następstwie problemów ze stawami żuchwowo-skroniowymi. W życiu dorosłym osoby ze skróconym wędzidełkiem mogą napotykać ograniczenia zawodowe, na przykład trudności z grą na instrumentach dętych, czy ograniczenia w sferze seksualnej.
Rozwój mowy jest stopniowy, dlatego wyłapanie sygnałów alarmowych o jej nieprawidłowym rozwoju nie jest proste. Od momentu prób wypowiedzenia pierwszych słów do czasu osiągnięcia pełnej sprawności językowej mija kilka lat.
Diagnostyka i ocena wędzidełka u niemowlaka
Rozpoznanie krótkiego wędzidełka języka u noworodka zwykle ustala się w trakcie pierwszego dokładnego badania przedmiotowego po urodzeniu. Badanie należy przeprowadzić przy dobrym oświetleniu, używając szpatułki lub własnego palca. Oceny powinien dokonać specjalista z dużym doświadczeniem klinicznym.
Ocena anatomiczna wędzidełka
W badaniu przedmiotowym należy ocenić kilka elementów budowy wędzidełka. Szczególnie istotna jest długość przyczepu wędzidełka do dolnej powierzchni języka i dna jamy ustnej, długość wolnego fałdu wędzidełka, jego grubość oraz sprężystość. Problem jest tym poważniejszy, im bliżej czubka języka i krawędzi zębodołowej żuchwy znajdują się przyczepy wolnego fałdu.
Wyróżnia się cztery typy skrócenia wędzidełka według klasyfikacji:
- Type I (4LK) – całkowite skrócenie wędzidełka podjęzykowego, najbardziej widoczne,
- Type II (3LK) – w środkowej linii podjęzykowej, język tworzy garb lub przykrywkę,
- Type III (2LK) – dalsze od linii środkowej, może wyglądać normalnie,
- Type IV (1LK) – tylny obszar, który może nie być oczywisty, zlokalizowany podśluzówkowo.
Badanie funkcjonalne języka
Ruchy języka ocenia się już od otwarcia jamy ustnej przez uciśnięcie kciukiem bródki dziecka ku dołowi. Najistotniejsze jest stwierdzenie, czy noworodek wysuwa język ku przodowi poza krawędź zębodołową żuchwy i poza wargę dolną oraz czy podczas ruchów dochodzi do charakterystycznych zniekształceń przedniej części języka.
Podczas badania należy sprawdzić kilka kluczowych elementów. Gdy dziecko płacze, przednia krawędź języka powinna być co najmniej tak wysoko, jak kąciki ust. Przy przesuwaniu palcem po dole dziąsła dziecko powinno wodzić za nim językiem. Jeśli odchyla się w dół brodę i dolną wargę, język powinien pozostawać na granicy dolnych dziąseł.
Trudniejsze jest rozpoznanie tylnego krótkiego wędzidełka języka, które przytrzymuje tylko środkową część języka i ujawnia się podczas prób czynnego wysuwania języka ku przodowi. Można to ocenić wzrokowo oraz w badaniu palpacyjnym, gdy widzi się i wyczuwa napinanie mocnego pasma łącznotkankowego.
Kiedy podcięcie wędzidełka jest konieczne?
Nie w każdym przypadku przerośniętego wędzidełka języka jego usunięcie lub podcięcie jest konieczne. W przypadku łagodnych postaci, które nie powodują większych trudności, leczenie może nie być wymagane. Czasami wystarczy odpowiedni masaż jamy ustnej i okolic języka pod okiem specjalisty.
Bezwzględne wskazania do zabiegu
Bezwzględnymi wskazaniami do podcięcia krótkiego wędzidełka w okresie noworodkowym są zaburzenia ssania, które mogą się wiązać ze zmniejszonym pobieraniem mleka niepokrywającym potrzeb dziecka. Wskazaniem są również dolegliwości u matki podczas karmienia piersią, takie jak bolesność, pękanie i krwawienie brodawek.
Wskazania te zwykle występują u noworodków z najbardziej niekorzystnymi cechami anatomicznymi wędzidełka. Zabieg musi być bezwzględnie przeprowadzany w sytuacji, w której zbyt krótkie wędzidełko powoduje całkowite przyrośnięcie języka do dna jamy ustnej dziecka.
Wskazania profilaktyczne
Wspólnie z rodzicami noworodka należy rozważyć ewentualne wykonanie frenotomii z innych wskazań niż związanych z karmieniem piersią. Zabieg może zapobiegać wadom zgryzu, wadom wymowy i innym następstwom krótkiego wędzidełka, które mogą się ujawnić w wieku dorosłym oraz dalszym konsekwencjom obniżającym subiektywnie odczuwaną jakość życia.
Im wcześniej zostanie wykonana profilaktyczna frenotomia, tym większe są szanse na właściwy trening preartykulacyjny oraz dalszy prawidłowo zintegrowany rozwój twarzoczaszki i języka. Świadomość ryzyka wystąpienia niekorzystnych następstw, prostota i niskie koszty frenotomii wykonanej w szpitalu po urodzeniu oraz brak powikłań po zabiegu powinny skłaniać do podjęcia decyzji o profilaktycznym wykonaniu zabiegu.
Przebieg zabiegu podcięcia wędzidełka
Frenotomia to krótki zabieg chirurgiczny, który polega na delikatnym nacięciu błony wędzidełka w celu usprawnienia i poprawy funkcjonowania jamy ustnej. Procedura trwa około 15 minut i odbywa się w znieczuleniu miejscowym. U starszych dzieci możliwe jest zastosowanie sedacji podtlenkiem azotu.
Technika wykonania zabiegu
Do wykonania zabiegu niezbędny jest skalpel, nożyczki chirurgiczne lub laser. Lekarz za pomocą wybranego narzędzia rozcina błonę wędzidełka, następnie nadaje jej prawidłowy kształt. Samo przecięcie zajmuje dosłownie kilka sekund i zwykle nie wymaga nawet podawania środków przeciwbólowych.
U niemowląt wędzidełko jest bardzo delikatną strukturą, dlatego jego podcięcie nie powoduje bólu dziecka, a niewielka rana goi się bardzo szybko. Zabieg nie wymaga założenia szwów. Nierzadko, zwłaszcza w prywatnych gabinetach, dziecku może towarzyszyć rodzic podczas procedury.
Postępowanie bezpośrednio po zabiegu
Bezpośrednio po zabiegu niemowlę powinno być przystawione do piersi. W czasie karmienia nie tylko ustanie krwawienie z rany, ale też dziecko uspokoi się w ramionach mamy. Noworodka i niemowlę można karmić od razu po wykonanym zabiegu i nie ma do tego żadnych przeciwwskazań.
Po zabiegu może wydzielić się kilka kropel krwi, które rozcieńczając się w ślinie, zabarwiają ją na czerwono. Nie jest to powód do niepokoju czy paniki, gdyż przechodzi to momentalnie. Po 20-30 minutach obserwacji można iść do domu, a w ciągu tygodnia powinna odbyć się wizyta kontrolna.
Gojenie i rehabilitacja po zabiegu
Rana po podcięciu wędzidełka jest niewielka i najczęściej goi się samoistnie w ciągu kilku dni. W tym czasie może być pokryta białym lub żółtym nalotem, co jest stanem przejściowym i nie wymaga smarowania rany żadnymi preparatami. Zabieg nie daje też objawów bólowych.
Ćwiczenia po podcięciu wędzidełka
Bardzo ważne jest wprowadzenie regularnych ćwiczeń języka po zabiegu. Są one na tyle istotne, że powinno się je potraktować jako drugi, nie mniej ważny etap leczenia. Zaleca się wykonywać je regularnie, nawet co 4 godziny przez minimum 2 tygodnie, aby zapobiec szybkiemu zrastaniu się rany i powstaniu twardej, zaciągającej blizny.
Rodzice powinni wykonywać ćwiczenia z niemowlęciem według wskazówek specjalisty. W pierwszych dwóch dobach zaleca się wybudzać niemowlę do ćwiczeń, a od trzeciej doby nocna przerwa między ćwiczeniami nie powinna być dłuższa niż 6 godzin. Poranne ćwiczenia należy wykonywać ze szczególną cierpliwością i starannością.
Techniki rehabilitacyjne
Ćwiczenia powinny trwać około 2 minut i być wykonywane palcem wskazującym, wcześniej namoczonym w zimnym odciągniętym mleku. Obejmują one:
- aktywizację boczną – 15 powtórzeń, powolne przesuwanie palcem po dziąśle dolnym w lewo i prawo naprzemiennie,
- unoszenie języka jednym palcem – 20 powtórzeń, po 10 z każdej strony,
- unoszenie języka dwoma palcami – 15 powtórzeń, wysoko w kierunku podniebienia,
- masowanie blizny po wędzidełku 4-6 razy dziennie przez kilka tygodni po zabiegu.
U starszych dzieci potrzebna jest współpraca z logopedą, który zaleci odpowiednie ćwiczenia. Wśród najczęściej rekomendowanych jest klaskanie językiem, malowanie nim podniebienia i wewnętrznej strony policzków, unoszenie czubka języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi oraz dotykanie językiem na zmianę kącików warg.
Przeciwwskazania i możliwe powikłania
Podcięcie wędzidełka nie jest skomplikowaną procedurą medyczną, dlatego też nie ogranicza go duża ilość przeciwwskazań. Jedynymi przeciwwskazaniami do wykonania frenotomii w pierwszych dniach po urodzeniu są zaburzenia krzepnięcia krwi, sekwencja Pierre’a Robina i wrodzone choroby jednostki ruchowej.
Rzadkie komplikacje
Po zabiegu może dojść do niewielkiego krwawienia lub stanu zapalnego. Jeśli pojawiają się niepokojące objawy, warto udać się do pediatry, by rozwiać wątpliwości. W bardzo rzadkich sytuacjach może dojść do lekkiego niedowładu języka, który zwykle mija po kilku dniach lub tygodniach, bądź wymaga kilku spotkań z rehabilitantem.
W sporadycznych przypadkach wędzidełko może ponownie się zrosnąć i wówczas konieczne jest powtórzenie zabiegu. Zwykle jednak już po kilku dniach jama ustna wraca do stanu przed zabiegiem i dziecko może w pełni cieszyć się wszystkimi urokami dzieciństwa.
Kto wykonuje zabieg podcięcia wędzidełka?
Zabieg frenotomii mogą wykonywać różni specjaliści, w tym chirurdzy dziecięcy, laryngolodzy, stomatolodzy oraz neonatolodzy. Podcięcie wędzidełka może zasugerować neurologopeda, logopeda, pediatra lub doradca laktacyjny, to bowiem ci specjaliści najczęściej jako pierwsi zauważają problem.
Kogo wybrać do wykonania zabiegu? Odpowiedź jest prosta – kogoś, kto w tym temacie jest specjalistą i posiada duże doświadczenie kliniczne w ocenie budowy jamy ustnej i funkcji ruchowych języka u noworodków. Rozpoznania krótkiego wędzidełka języka nie można obiektywnie zweryfikować, dlatego powinien je ustalić doświadczony lekarz.
Rola doradcy laktacyjnego
Kwalifikację do zabiegu powinien przeprowadzić doradca laktacyjny, szczególnie gdy głównym problemem są trudności z karmieniem piersią. Opisane trudności z karmieniem mają z reguły zupełnie inne przyczyny, a najczęściej są związane z nieprawidłową techniką karmienia. Dlatego przed podjęciem decyzji o zabiegu warto skonsultować się z doświadczonym doradcą laktacyjnym.
Kontakt z doświadczonym logopedą pozwoli ustalić, czy trudności z wymową, z jakimi boryka się dziecko, mają podłoże fizjologiczne, czy są jedynie naturalnym etapem rozwoju mowy. Przestrzega się jednak przed próbami rozciągnięcia wędzidełka za pomocą ćwiczeń logopedycznych – według najnowszej wiedzy nie jest to możliwe.
Znaczenie wczesnej interwencji
Zdecydowanie lepiej jest wykonać przecięcie wędzidełka w pierwszych tygodniach lub miesiącach życia dziecka, niż gdy malec będzie mieć kilka lat, a błona stanie się gruba i bardziej bolesna po jej przecięciu. Większość specjalistów uważa, że nie powinno się zwlekać z zabiegiem także dlatego, by dziecko nie utrwalało niewłaściwych nawyków podczas jedzenia lub nauki mowy.
Zapobieganie mechanizmom kompensacyjnym
Warto wędzidełko podciąć jak najszybciej, by nie dopuścić do powstania szeregu mechanizmów kompensacyjnych usprawniających ssanie, bo te mają odzwierciedlenie w późniejszym wzroście całej twarzoczaszki dziecka. Nieprawidłowa praca języka może się utrwalić i prowadzić do długofalowych konsekwencji zdrowotnych.
Skrócone wędzidełko może mieć podłoże genetyczne i nierzadko występuje rodzinnie. Z wywiadu od rodziców dziecka często uzyskuje się informacje o ewentualnym rodzinnym występowaniu krótkiego wędzidełka języka, problemach ze ssaniem piersi u poprzednich dzieci oraz o wadach wymowy w rodzinie. Te informacje powinny zwiększyć czujność specjalistów i rodziców.
Korzyści z wczesnego zabiegu
Prostota i niskie koszty frenotomii wykonanej w szpitalu po urodzeniu oraz brak powikłań po zabiegu powinny skłaniać do podjęcia decyzji o profilaktycznym wykonaniu frenotomii u dzieci bez naglących objawów. Osiągnięcie właściwych wyników nie jest możliwe bez usunięcia przeszkód fizjologicznych.
Podcięcie wędzidełka pozwala w szybki sposób pozbyć się barier, które ograniczają naturalny rozwój dziecka. Im wcześniej zostanie wykonana procedura, tym większe są szanse na właściwy trening preartykulacyjny oraz dalszy prawidłowo zintegrowany rozwój twarzoczaszki i języka.
Wpływ wędzidełka na rozwój całego organizmu
Prawidłowy rozwój jamy ustnej jest ważny z bardzo wielu powodów. Poszczególne struktury anatomiczne odpowiadają za właściwe żywienie, odpowiednie rozdrabnianie pokarmów, a przede wszystkim mowę. Już w pierwszych miesiącach życia niemowlę uczy się należytego ustawiania języka i warg.
Powiązanie z napięciem mięśniowym
Skrócone wędzidełko może wpływać na problemy z napięciem mięśni całego ciała i brakiem prawidłowego podporu. W konsekwencji może prowadzić do zaburzonej postawy całego ciała. Dlatego warto konsultować noworodka i niemowlaka z fizjoterapeutą oraz osteopatą, którzy mogą pomóc w pracy nad napięciem mięśniowym.
Pozycja spoczynkowa języka jest kluczową sprawą w rozwoju twarzoczaszki. To gdzie język leży, gdy nic nie robimy, ma znaczenie dla kształtowania się całej struktury twarzy. Zalegający na dnie jamy ustnej język nie tylko utrudnia odpływ śliny, ale również może wypychać żuchwę w przód i wpływać na ustawienie całego ciała.
Znaczenie zróżnicowanej diety
Właśnie dlatego tak ważny jest zróżnicowany jadłospis w życiu niemowlaka. Nie tylko po to, by uniknąć wybiórczości pokarmowej, ale także by jama ustna rozwijała się w wielu potrzebnych kierunkach. Podczas rozszerzania diety, dzięki podawaniu zróżnicowanych pokarmów buzia dziecka uczy się gryzienia, żucia i innych procesów, które wzmacniają mięśnie.
Malutkimi paluszkami niemowlę poznaje wnętrze buzi i testuje możliwości werbalne. Te codzienne czynności stwarzają z policzków, warg czy języka silną, niezawodną konstrukcję, która będzie służyć dziecku przez całe życie. Prawidłowa budowa wędzidełka umożliwia wszystkie te procesy rozwojowe.
Mity dotyczące wędzidełka
Wokół tematu wędzidełka krąży wiele nieprawdziwych informacji, które mogą wprowadzać rodziców w błąd. Warto poznać fakty i odróżnić je od mitów, by podjąć właściwą decyzję dotyczącą zdrowia dziecka.
Najczęstsze błędne przekonania
Nieprawdą jest, że skrócone wędzidełko jest przyczyną braku mowy czynnej. Może ono powodować jedynie zniekształcenie artykulacji niektórych głosek, ale nie uniemożliwia mówienia jako takiego. Dziecko ze skróconym wędzidełkiem będzie mówiło, choć niektóre dźwięki mogą być wypowiadane nieprawidłowo.
Kolejnym mitem jest przekonanie, że nie warto podcinać wędzidełka, bo i tak przyrośnie. Jeśli będziemy stymulować język, unosić go i wykonywać zalecone ćwiczenia, ranka będzie się prawidłowo goiła. Tylko w przypadku braku rehabilitacji może dojść do ziarninowania, powodującego zmniejszenie się podcięcia.
Błędne jest również twierdzenie, że wędzidełko można rozciągnąć za pomocą masażu. Wędzidełko to nie guma i nie rozciągnie się. Oczywiście można masażami usprawnić funkcje języka, zwiększyć jego ruchomość przez pracę nad mięśniami, jednak żadne masaże same w sobie nie są w stanie rozciągnąć wędzidełka.
Co warto zapamietać?:
- Wędzidełko językowe odgrywa kluczową rolę w rozwoju niemowlęcia, wpływając na karmienie, rozwój mowy i funkcjonowanie jamy ustnej.
- Krótkie wędzidełko językowe (ankyloglossja) występuje u około 5% noworodków i może prowadzić do trudności w karmieniu oraz rozwoju mowy.
- Objawy skróconego wędzidełka obejmują trudności z przystawieniem do piersi (81% przypadków) oraz problemy z przyrostem wagi (32% noworodków).
- Wczesna interwencja, w tym ewentualne podcięcie wędzidełka, może zapobiegać długofalowym konsekwencjom, takim jak wady zgryzu i problemy z wymową.
- Regularne ćwiczenia języka po zabiegu podcięcia wędzidełka są kluczowe dla prawidłowego gojenia i zapobiegania powrotnemu zrastaniu się rany.
