Co robić gdy Twoje dziecko przechodzi bolesne ząbkowanie

Twoje spokojne i grzeczne dziecko z dnia na dzień zaczyna być marudne i nic mu nie pasuje? Do tego staje się bardziej płaczliwe, a Ty zachodzisz w głowę skąd ta nagła zmiana w zachowaniu dziecka? Odpowiedź może tkwić w jego… buźce.

Przyczyną takich zmian w usposobieniu dziecka często jest bolesne ząbkowanie. Niestety zanim w buzi malucha pojawi się cały garnitur siekaczy, kłów i trzonowców, czeka Was zwykle kilka trudnych tygodni. Raczej rzadko zdarza się, żeby ząbkowanie przebiegało zupełnie bezboleśnie i nie odcisnęło swojego piętna na samopoczuciu dziecka. Rozpulchnione i nadwrażliwe dziąsła bolą praktycznie przy każdym dotyku, więc nie ma co się dziwić, że humory maluszka mocno odbiegają od życzeń rodziców. Należy liczyć się także ze znacznymi zmianami w karmieniu i dłuższym procesem usypiania. Jednym słowem, kiedy już myślałaś, że masz wszystko pod kontrolą czeka Cię kolejne przemeblowanie codziennej rutyny. Pocieszający jest jednak fakt, że istnieją skuteczne sposoby na bolesne ząbkowanie.

1. Kiedy występuje ząbkowanie?

Warto zacząć od rozstrzygnięcia kwestii kiedy spodziewać się pierwszych ząbków? Statystyka pokazuje, że u niektórych dzieci proces ten może rozpocząć się już około 3 miesiąca życia. Częściej jest to jednak 5-6 miesiąc. Zdarza się też, że pierwszy ząbek pojawi się około pierwszych urodzin maluszka i nie powinien to być powód do szczególnego niepokoju. Późniejsze ząbkowanie samo w sobie nie świadczy o żadnej wadzie rozwojowej dziecka i może być np. genetycznym spadkiem po rodzicach. Jeśli więc martwisz się, że Twoje dziecko wciąż nie zaczęło ząbkować to zapytaj własnych rodziców czy pamiętają kiedy ten proces zaczął się u Ciebie?

Jeśli chodzi o kolejność wykluwania się nowych ząbków to też nie ma na to żelaznej reguły. Zwykle jako pierwsze pojawiają się jedynki (dolne, a później górne), a zaraz po nich siekacze. Najpóźniej do uzębienia dołączają kły i tylne siekacze. Niczym zaskakującym nie będzie jeśli zauważymy je w buźce dziecka nawet po jego drugich urodzinach.

Między bajki możesz włożyć przesądy, że im później pojawiają się ząbki tym są „lepszej jakości”.

2. Objawy

Pojawienie się i intensywność objawów ząbkowania jest wprost proporcjonalna do trudności jakie przeżywa dziecko w tym procesie.

Możemy do nich zaliczyć:

• Obfite ślinienie się – możesz zauważyć, że ślina często spływa po brodzie lub w kącikach ust.
• Wkładanie do buzi przedmiotów i rączek – jest to spowodowane swędzeniem dziąseł. W ten sposób dziecko instynktownie próbuje łagodzić swędzenie.
• Opuchlizna na dziąsłach – dostrzeżesz ją gdy dziecko otworzy buźkę. Dziąsło jest zwykle rozpulchnione, zaczerwienione i w końcu pojawi się na nim także biały przeciskający się ząbek.
• Objawy spotykane rzadziej – nie są już tak charakterystyczne dla ząbkowania, ale też mogą wystąpić. Są to: katar, luźniejsze stolce lub biegunka, lekko podwyższona temperatura ciała.

Poza objawami fizycznymi zapewne dostrzeżesz także zmiany w zachowaniu dziecka. Najczęściej jest to nadpobudliwość lub senność, spadek apetytu, marudzenie, płaczliwość. Generalnie dziecko jest “nieswoje” i widać, że coś mu mocno dokucza.

Kiedy objawy ząbkowania są najintensywniejsze? Większość mam wskazuje, że najciężej wyrzynają się trójki.

Są to objawy ząbkowania, które mogą, ale wcale niekoniecznie muszą się pojawić. Jeśli Ci się poszczęści to Twój maluszek może zyskać piękne i zdrowe uzębienie niemal bezobjawowo.

3. Sposoby na bolesne ząbkowanie

Wiemy już kiedy spodziewać się ząbkowania i jak je rozpoznać. Pozostaje więc trzecia – kluczowa i najważniejsza kwestia – jak dziecku ulżyć?

• Maści, żele i środki przeciwbólowe

  Pierwszym odruchem wielu mam jest skierowanie swoich kroków do apteki. Co możemy tam znaleźć na taką przypadłość? Przede wszystkim, żele do smarowania dziąseł oraz środki znieczulające. Wybór tego typu specyfików jest naprawdę spory. Różna też jest ich skuteczność. W przypadku żeli i maści o poradę najlepiej zapytać zaufaną farmaceutkę, lekarza lub inną mamę. W przypadku środków przeciwbólowych o wskazania zapytaj swojego pediatrę. Zwróć także baczną uwagę, aby zarówno specyfik jak i jego dawka były dostosowane do wieku Twojego dziecka. Środki przeciwbólowe znajdziesz w różnych stężeniach oraz formach podawania. Kiedy dziecko mocno płacze, może być bardzo ciężko podać mu środek doustnie. Warto wtedy zastanowić się nad czopkami. Nie jest to forma aplikacji zbyt komfortowa dla dziecka, ale czopek możesz podać praktycznie w każdym przypadku. Choćby częściowe uśmierzenie bólu powinno przynieść istotną poprawę w samopoczuciu maluszka.

• Gryzaki

  Kiedy dziecko zaczyna pchać rączki i przedmioty do buzi warto zaopatrzyć się w gryzaczek. Jego forma i twardość są przystosowane do użycia w trakcie ząbkowania, zatem dosyć skutecznie będą uśmierzać swędzenie oraz masować dziąsełka, aby ząbek mógł się łatwiej przebić. Większość gryzaczków nadaje się do schłodzenia w lodówce, dzięki czemu dodatkowo działają jak znieczulający kompres. Pamiętaj aby dbać o czystość gryzaczka zgodnie z zaleceniami producenta.

• Masaż dziąseł

  Jeśli maluszek Ci na to pozwoli to możesz spróbować pomasować mu dziąsła własnym palcem. Najlepiej wykorzystać do tego specjalne nakładki z wypustkami, które kupisz w aptece. Musisz jednak liczyć się z faktem, że niewiele dzieci chętnie poddaje się takiej czynności. Możesz spróbować wykonać pewien trik, który nieco Ci to ułatwi. Najpierw delikatnymi ruchami pogładź policzki dziecka, co powinno nieco rozluźnić mięśnie jego twarzy. Jeżeli maluszek poczuje się wystarczająco komfortowo to chętniej otworzy usta i będziesz mogła wykonać masaż dziąseł. Jeśli jednak dziecko po dotknięciu dziąsełek zacznie grymasić to natychmiast zaprzestań tej czynności, bo może się okazać, że sprawia mu to duży ból. Nie próbuj też wciskać palców to buźki malucha na siłę.

• Higiena

  Podczas ząbkowania istotne jest zachowanie dużej higieny jamy ustnej dziecka. W tym okresie w ustach lądują własne paluszki, grzechotki zabawki i praktycznie wszystko co znajdzie się pod ręką. Dlatego zwróć baczną uwagę, żeby przedmioty, którymi bawi się Twoja pociecha były stosunkowo często i dokładnie czyszczone. Dobrym nawykiem jest także regularne przemywanie wilgotnym (np. od soli fizjologicznej) gazikiem dziąseł.

• Odwrócenie uwagi

  Dobrym sposobem na ulżenie dziecku w trudnych chwilach jest odwrócenie jego uwagi od nieprzyjemnych bodźców. Możesz, więc dać mu do rączki ulubioną zabawkę, grzechotkę lub sprawić mu zupełnie nową, która go zainteresuje. Użyj swojej pomysłowości i staraj się uprzyjemnić dziecku ten trudny czas tak jak lubi najbardziej. Może ma już swoje ulubione piosenki, fascynuje się kiedy do domu przyjdzie ciocia z pieskiem lub lubi patrzeć przez okno? Mama wie takie rzeczy najlepiej.

• Herbatki ziołowe

  Nieraz sporą ulgę potrafią przynieść delikatne napary z melisy lub rumianku. Podawaj je maluchowi bez cukru. Na rynku są dostępne herbatki ziołowe, które możesz podawać już po 1 miesiącu życia. Działają uspokajająco oraz łagodzą stan zapalny towarzyszący wyrzynaniu ząbków. A jeśli herbatka dziecku smakuje to jest to kolejny pozytywny bodziec odwracający jego uwagę od bólu.

• Przytulanie

  Jedną z najlepszych broni w walce ze wszelkimi przykrymi dolegliwościami gnębiącymi dziecko jest rodzicielska miłość. Dziecko ząbkujące często staje się straszną przylepą, a po chwili może niespodziewanie i bez wyraźnego powodu wybuchać gniewem. Musisz zrozumieć, że młoda psychika jest jeszcze bardzo słabo ukształtowana i nie za bardzo potrafi sobie radzić z przykrymi, fizycznymi dolegliwościami. Wielu dorosłych ma z tym problem, dlatego tym bardziej należy wykazać dużą dozę akceptacji i zrozumienia w stosunku do dziecka. Staraj się zatem przytulać dziecko nawet więcej niż zwykle. Okazuj mu swoją miłość i ciepło, a na pewno będzie mu z tym poczuciem lepiej.

• Chrupaczki

  Kolejnym sposobem przydatnym podczas swędzenia dziąseł jest podawanie dziecku lekko chrupiących produktów spożywczych np. chrupki kukurydziane. Jeśli dziąsło nie będzie zbyt tkliwe to maluszek z lubością będzie je sobie masował zajadając przy okazji coś co mu smakuje.

• Homeopatia

  Ta metoda ma zarówno swoich zagorzałych zwolenników jak i podobną ilość nie mniej zagorzałych przeciwników. Trudno pogodzić jednych i drugich, tak jak i ciężko wskazać jednoznaczne dowody na skuteczność tego typu specyfików. Warto jednak wspomnieć, że na ząbkowanie homeopatia także posiada własne rozwiązania.

4. Podsumowanie

Ważna uwaga na koniec. Nawet gdy wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że Twoje dziecko przechodzi bolesne ząbkowanie zachowaj czujność. Pamiętajmy, że w tym samym czasie może maluszka dotknąć inna choroba o podobnych objawach. Kiedy u ząbkującego szkraba zauważysz gorączkę wyższą niż 38,5 stopnia Celsjusza to powinna Ci się zapalić czerwona lampka. Jeżeli dodatkowo towarzyszą jej biegunka, wymioty czy inne groźne objawy to zdecydowanie powinnaś niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

A co możemy poradzić zmęczonej i sfrustrowanej mamie? Cóż, jak zwykle w trudnych momentach macierzyństwa dużo cierpliwości, czerpanie siły z miłości i świadomość, że ząbkowanie to tylko stan przejściowy. Dałaś sobie radę z kolką niemowlęcą? Zatem ząbkowanie powinno być już dużo lżejszym testem dla Twojej psychiki i wytrwałości.